Do końca maja 2009 r. budownictwo TBS było preferencyjnie kredytowane ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego (KFM), który był wspomagany dotacjami państwa oraz pożyczkami z międzynarodowych instytucji finansowych poręczanymi i gwarantowanymi przez Skarb Państwa. W obecnej sytuacji finansów publicznych dotychczasowy model kredytowania tego typu budownictwa nie mógł zostać utrzymany. Likwidacja KFM nie oznacza jednak zaprzestania wspomagania budownictwa społecznego.
Zadania kredytowe KFM przejął Bank Gospodarstwa Krajowego, który nadal będzie finansował inwestycje TBS-owskie na własny rachunek i odpowiedzialność. Jednocześnie w Ministerstwie Infrastruktury trwają prace nad nowymi regulacjami umożliwiającymi TBS-om dalszą aktywność inwestycyjną.
Poniżej przedstawiamy zmiany w obowiązujących ustawach po likwidacji KFM.
Informacja
o likwidacji Krajowego Funduszu Mieszkaniowego
z dniem 31 maja 2009 r.
Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego oraz niektórych ustaw:
w art. 2 wprowadza zmianę w art. 5, ust. 1 ustawy o BGK, dodając pkt. 7: „wspieranie rozwoju budownictwa mieszkaniowego, w szczególności budownictwa mającego na celu budowę lokali mieszkalnych na wynajem, zgodnie z odrębnymi przepisami lub w ramach realizacji rządowych programów”. Jednocześnie ust. 2 otrzymuje następujące brzmienie: „Szczegółowy zakres czynności, o których mowa w ust. 1, określają odrębne przepisy lub umowy zawarte z właściwymi ministrami.” Dodawany jest jednocześnie ustęp 4: „W celu realizacji programów rządowych, o których mowa w ust. 1 pkt. ….7, minister właściwy dla do spraw finansów publicznych przekazuje środki na zwiększenie funduszu statutowego BGK”.
w art. 5 wprowadza zmiany w ustawie z dnia 26 X 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego odnoszące się do działań Krajowego Funduszu Mieszkaniowego i Funduszu Poręczeń. I tak art.1 zmienianej ustawy otrzymuje brzmienie: „Ustawa określa zasady gromadzenia oszczędności i udzielania niektórych kredytów na cele mieszkaniowe oraz zasady działania towarzystw budownictwa społecznego”.
w art. 5 wprowadza Rozdział 2a w ustawie z dnia 26 X 1995 r., określający zasady udzielania przez BGK kredytów w ramach realizacji programów rządowych popierania budownictwa mieszkaniowego, które to zasady obejmują:
– udzielanie kredytów na warunkach preferencyjnych towarzystwom budownictwa społecznego oraz spółdzielniom mieszkaniowym na przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlane mające na celu budowę lokali mieszkalnych na wynajem
– udzielanie gminom, na warunkach preferencyjnych, kredytów na realizację komunalnej infrastruktury technicznej towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu,
– wymóg stosowania przepisów o zamówieniach publicznych do wyboru wykonawcy w zakresie usług, dostaw i robót budowlanych
Jednocześnie ustawa wprowadza zasadę, iż BGK udziela te kredyty we własnym imieniu i na własny rachunek.
Wprowadzany Rozdział 2a określa zasady odwołujące do :
– rozporządzenia Rady Ministrów, które ma określić:
– wysokość oprocentowania kredytów w ramach realizacji programów rządowych (≤ stopy redyskonta weksli NBP),
– rodzaje dokumentów składanych przez wnioskodawców do oceny wniosków
– warunki i tryb udzielania kredytów oraz warunki ich spłaty, uwzględniając użyteczność społeczną i sprawność udzielania kredytów,
– rozporządzenia Rady Ministrów określającego warunki dla lokali i budynków finansowanych w ramach programów rządowych,
– przygotowania przez BGK, we współpracy z ministrem właściwym do spraw budownictwa oraz finansów publicznych, planu rzeczowo-finansowy dla realizacji tych programów,
– przekazania z budżetu państwa środków na zwiększenie funduszu statutowego BGK dla realizacji programów rządowych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
w art. 6 wprowadza zmiany w ustawie z dnia 30 XI 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii, – umożliwia wykorzystanie premii gwarancyjnej dla właścicieli książeczek mieszkaniowych do wpłacenia kaucji gwarancyjnej zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu lokalu w wysokości przekraczającej 3% wartości odtworzeniowej lokalu, finansowanego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego lub w ramach rządowych programów popierania budownictwa mieszkaniowego.
w art. 7 wprowadza zmiany w ustawie z dnia 29 VIII 1997 r. Prawo bankowe – Art. 128b otrzymał brzmienie: „Komisja Nadzoru Finansowego może, na wniosek banku państwowego, wyłączyć część działalności lub całą działalność tego banku, związaną z obsługą funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych temu bankowi na podstawie odrębnych ustaw, lub w ramach realizacji przez ten bank programów rządowych, z obowiązku spełniania niektórych wymogów i norm, o których mowa w ustawie.”.
art. 15 Ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. likwiduje instytucję Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, zobowiązując BGK do sporządzenia sprawozdania finansowego Funduszu w ciągu 6 miesięcy od dnia likwidacji, jednocześnie aktywa netto zlikwidowanego Funduszu zwiększą fundusz statutowy BGK.
w art. 17 Ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. oznacza się datę 30 września 2009 r. , która wyznacza obowiązek BGK udzielania kredytów i dokonywania wypłat na podstawie wniosków przyjętych do tego dnia, we własnym imieniu i na rachunek własny. Zachowują swoją moc przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 19 ust. 4 Ustawy z dnia 26 X 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.