Od 11 października znika zakaz sprzedaży nieruchomości wybudowanych ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego przez towarzystwa budownictwa społecznego oraz spółdzielnie mieszkaniowe. Znosi go nowelizacja ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, która tego dnia weszła w życie.
Zdaniem Jerzego Jankowskiego z Krajowej Rady Spółdzielczej nie dojdzie do masowej wyprzedaży, gdyż wykup na podstawie nowych przepisów nie opłaca się ani właścicielom mieszkań, ani lokatorom. – Wątpię też, żeby TBS i spółdzielnie godziły się na wykup. Jeżeli, dajmy na to, wybudowały 1 mkw. za 3 tys. zł, a teraz chcą go sprzedać za 7 tys., to te 4 tys. zł różnicy muszą oddać państwu i jeszcze zapłacić podatek dochodowy. To czysty absurd, przecież to haracz na rzecz państwa – dodaje Jerzy Jankowski.
Podobnego zdania jest Zdzisław Słabkowicz, prezes Polskiej Izby Gospodarczej TBS. – Lokatorzy liczą na to, że dostaną bonifikaty. Tymczasem nowelizacja nakazuje sprzedawać lokale po cenie co najmniej rynkowej, dotyczy to także mieszkań spółdzielczych. Trzeba też spłacić kredyt ciążący na lokalu. To się więc zwyczajnie nie kalkuluje, lepiej zrezygnować z najmu mieszkania w TBS, odzyskać partycypację i kupić nowe mieszkanie od dewelopera – uważa prezes Słabkowicz.
Nabyć własność wyodrębnionego z zasobu TBS mieszkania będzie mogła wyłącznie osoba będąca jednocześnie najemcą lokalu i stroną umowy w sprawie partycypacji w kosztach jego budowy. Powoduje to wykluczenie pewnych grup najemców.
Uregulowania dotyczące partycypacji zmieniały się wielokrotnie. Przez długie lata partycypantem nie mogły być osoby, którym TBS wynajmował lokal. Kwotę partycypacji wpłacała wtedy osoba trzecia np. gmina, pracodawca, osoba z rodziny. Był też okres, że najemcy wpłacali bezzwrotne partycypacje, które stawały się częścią majątku towarzystwa. Takie osoby nie będą miały szansy na wykup. Nowe przepisy nie pozwalają więc na wykup olbrzymiej rzeszy lokatorów, co może naruszać konstytucję.